Geacht college,
Hiermee maken wij als Belangenvereniging Couwenhoven te Zeist, bezwaar tegen het verlenen van een gewijzigde verleende omgevingsvergunning, Sportlaan 5, 3703 CT Zeist, het oprichten van een pluimveestal; Kenmerk: OV20170737.
Wij zijn belanghebbende inzake de vergunningverlening, gezien de overlast door vervuiling van onder meer stank en fijnstof, welke endotoxinen en zoönosen kan bevatten. Dit geldt voor onze woonwijk maar ook voor de luchtkwaliteit op en nabij de geplande natuurgebieden zoals Wulperhorst en de Niënhof waar we als bewoners graag komen.
Gezien het feit dat er met deze activiteit aantoonbare schade voor onze wijkbewoners optreedt en normen overschreden lijken te worden, leidt het geen twijfel dat we belanghebbende zijn. Wij maken ons veel zorgen over de milieuoverlast door bijvoorbeeld stikstof, stankhinder en met name het fijnstof waaronder endotoxinen door de ruim 10.000 vleeskuikens. Gezien onze onderstaande bezwaren verzoeken we u met klem de initiatiefnemer om een vrijwillige milieueffectrapportage (m.e.r.) te vragen, een natuurtoets te eisen en de vergunning zoals deze nu voorligt niet te verstrekken.
In juni 2019 is voor het adres Sportlaan 5 te Zeist een omgevingsvergunning verstrekt voor het oprichten van een pluimveestal (aanvraag ingediend 2017). In de verleende vergunning is toen bepaald dat in stal M (stalsysteem E5.11) maximaal 10.300 vleeskuikens mogen worden gehouden in een stal met luchtmengsysteem voor droging strooisellaag in combinatie met een warmtewisselaar.Deze vergunning is vervolgens vernietigd door de Raad van State in verband met PAS.
Door aanvrager is nadien een nieuwe Aerius berekening ingediend, welke door de gemeente in behandeling is genomen als nieuw gegeven in een lopende aanvraag.Dat is opvallend. Waarom niet behandelen als een nieuwe aanvraag? Temeer, omdat in de vernietigde vergunning als voorwaarde was opgenomen dat de activiteit waar de vergunning betrekking op heeft (het oprichten van een pluimveestal) binnen twee jaar na verstrekte vergunning dient te zijn aangevangen cq. gerealiseerd.
Door de Provincie is een positieve weigering verstrekt op het verzoek van de gemeente om de behandeling van de aanvraag/vergunning uit 2019, met de nieuwe Aerius berekening, voort te zetten. Er is dus geen verklaring WNB meer noodzakelijk.
De Belangen Vereniging Couwenhoven ziet de voorgenomen gewijzigde omgevingsvergunning als een nieuwe aanvraag omgevingsvergunning.
Ruimtelijke ontwikkeling
De geplande kippenboerderij beschouwen wij als industriële activiteit. De activiteit is nauwelijks grondgebonden. De agro-industriële activiteit strookt niet met de zeer afgebakende agrarische bestemming van het gebied.
De toelichting bij het vigerende bestemmingsplan Buitengebied zuidwest 2018, gemeente Zeist stelt: “Het bestemmingsplan maakt de nieuwvestiging van agrarische bedrijven niet mogelijk. Tevens worden in de omgeving van bestaande agrarische bedrijven bij recht geen nieuwe gevoelige functies mogelijk gemaakt. Uitsluitend de bestaande agrarische bedrijven en functies zijn vastgelegd.”.We verzoeken u, alleen op grond hiervan al om deze activiteit op grond van het vigerende bestemmingsplan dan ook niet toe te staan en geen vergunning voor de stal te verlenen.
Maar er speelt meer:
Stikstof – ammoniak
De door u uitgevoerde milieutoets is de grond om op het gebied van alle milieuaspecten de vergunning toe te kennen. We betwisten deze conclusie en zullen hieronder erop ingaan.
U berekent de ammoniakuitstoot als gevolg van deze activiteit met 10.300 pluimvee en met in acht neming van het verminderen van het melkvee met 19 koeien en kalveren. U berekent dat het netto-effect een lichte afname van de ammoniak uitstoot is en heeft daarbij de zogenaamde RAV-methode (Regeling Ammoniak Veehouderij gebruikt. U houdt hierbij geen rekening met (de wijze van) het uitrijden van de mest van het pluimvee, vergeleken nu bij het melkvee.
Gezien de kleine marge kunt u echter niet uitgaan van de verbetering. De RAV-toets is niet accuraat, zoals de Raad van State heeft erkend en de huidige en toekomstige wijze van mest op het land brengen van 10.300 vleeskuikens versus 19 stuks melkvee kunt u niet zomaar salderen. Ik verwijs naar de uitspraak van 12 oktober 2022 van de Raad van State: Uitspraak 202106903/1/R2. Hier werd een vergunning van een stal op deze twee gronden vernietigd, na beroep van Mobilisation for the Environment. Ik verzoek u hiernaar te kijken en op deze grond de vergunning niet te verlenen.
Fijnstof
In de uw bovengenoemde milieutoets komt u tot de conclusie dat de fijnstofuitstoot PM10 toeneemt naar jaarlijks 169.884 gram per jaar. Dit terwijl de boerderij nu vergund is voor slechts maximaal 17.625 gram per jaar. Dit betekent een bijna vertienvoudiging van de nu maximaal toegestane waarden!
Zonder verdere aantoonbare meting en berekening wordt in de milieutoets gesteld dat deze enorme toename aan fijnstof-emissies niet zorgt voor de overschrijding van de wettelijke norm die is uitgedrukt in het aantal deeltjes per M3 lucht; namelijk: 40 microgram/m3.
U stelt dat voor ultrafijnstof MP 2,5 de uitstoot niet tot overschrijding leidt. Voor onze wijk kan dit echter wel het geval zijn, zeker aan de kant van de Couwenhoven 50 serie en Couwenhoven 90 serie in onze wijk.
Gezien het belang van fijnstof én het cumulatieve effect van activiteiten buiten deze voorgenomen activiteit (verkeer van onder anderen de provinciale weg, Koelaan en de A12) verzoeken we u de luchtkwaliteit daadwerkelijk te onderzoeken; rond de Sportlaan en bij woningen waaronder onze wijk en de cumulatie van deze nieuwe activiteit hierop te berekenen.
Tenslotte vinden wij het onverantwoord dat het college bewust de gezondheidsschade door fijnstof laat toenemen; ook als zou blijken dat de normen net niet overschreden worden. Zoals de GGD-Utrecht concludeert in een vergelijkbare zaak: “in Nederland treedt grote gezondheidsschade op, zelfs terwijl de luchtkwaliteit in Nederland bijna overal aan de huidige wettelijke normen voldoet. De wettelijke normen voor luchtverontreiniging in Nederland zijn (veel) hoger dan de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In de nieuwe ‘Air Quality Guidelines’ (WHO 2021) heeft de WHO deze advieswaarden bovendien fors aangescherpt. Voor fijn stof gelden nu jaargemiddelde advieswaarden van 15 µg/m3 voor PM10 en 5 µg/m3 voor PM2.5. Ter vergelijking, de EU grenswaarden (jaargemiddelde) van respectievelijk PM10 en PM2.5 zijn 40 µg/m3 en 25 µg/m3”.
De advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie worden in de wijk Couwenhoven te Zeist en overige delen van Zeist niet gehaald, zo blijkt uit de Atlas voor de Leefomgeving. Wij pleiten ervoor de advieswaarden van de WHO te volgen bij uw afweging.
Geurhinder
De geuroverlast van de enkele agrarische veehouderijen is nu op sommige momenten al intensief. Het is stuitend hoe nu een enkele agrarische ondernemer een enorme negatieve impact op de leefomgeving van duizenden mensen kan hebben, hoewel niet in de huidige vergunning. Uw college is nu expliciet voornemens om een flinke extra geur-emissie toe te staan en wel 3399 OUE/m3 te vergunnen. Gezien de huidige geuroverlast van de bestaande veehouderijen is dit een extra belasting. Uw milieutoets stelt daardoor volstrekt feitelijk ten onrechte: “Er zijn verder geen projecten in de omgeving, die leiden tot significante cumulatieve effecten”. We verzoeken u de feitelijke geurhinder door het jaar heen te meten en te berekenen of deze met de toegevoegde geurhinder bij vergunningverlening de normen niet overschrijdt.
Endotoxinen
Er wordt in de milieutoets terecht gesteld dat de uitstoot van ziekmakende endotoxinen in de lucht toe zullen nemen. Dit is ernstig. De concentratie endotoxinen is hoger nabij veehouderijen en dan weer extra ernstig bij pluimveehouderijen zoals met deze vergunning gepland. Ze kunnen ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals chronische bronchitis en vermindering van de longfunctie. Dit blijkt bijvoorbeeld uit een recent rapport van de GGD-Utrecht ‘GGD advies Gezondheid omwonenden pluimveehouderij te Hekendorp’.
Endotoxinen zijn deels groter dan fijnstof en vallen dus niet automatisch onder de geldende fijnstof normen. Dit maakt dat onze wijk blootgesteld dreigt te worden aan toxische emissies, zonder dat uw college hiervoor normen hanteert. De Gezondheidsraad heeft aanbevolen om 30 endotoxine units (EU) per kubieke meter lucht als norm te hanteren voor de algemene bevolking. We verzoeken u deze waarde bij vergunningverlening aan te houden en op basis van metingen bij vergelijkbare stallen vooraf te bepalen of hieraan voldaan zal worden.
Natuur
Volgens de monitor van Alterra komen in het gebied dassen, dwergvleermuizen en bruine kikkers voor. Daarnaast betreft het een kwetsbaar gebied waar weidevogels broeden. De gronden in dit gebied bestaan uit landbouwgrond, grienden en hakhoutbosjes. Er is een ecologische samenhang met het aangrenzende landgoed Nienhof. Dit overwegend agrarische gebied functioneert als leef- rust- en trekgebied.
Door de activiteit worden deze na de vergunningverlening bedreigd door de verontreiniging door stoffen in de mest van het pluimvee (fosfaat, stikstof, andere residuen van medicijnen en chemicaliën) en door de verstoring door geluid en de toenemende activiteiten met bijvoorbeeld vrachtwagens.
Het is evident dat de voorgenomen activiteit een negatief effect zal hebben op deze beschermde soorten. We verzoeken u, voor vergunningverlening, van de initiatiefnemer eerst een natuurvergunning of natuurtoestemming te eisen (conform artikel 2.1, eerste lid, sub i, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (“Wabo”).
Wij zien uw reactie met vertrouwen tegemoet en lichten onze punten graag nader toe. Daarmee hopen we dat een uiteindelijk beroep bij de Raad van State niet nodig zal zijn.
Met vriendelijke groet,
Jack Hock
Voorzitter Belangenvereniging Couwenhoven